Actes (NV) 1
1 1 Primum quidem sermonem feci de omnibus, o Theophile, quae coepit Iesus facere et docere, 2 usque in diem, qua, cum praecepisset apostolis per Spiritum Sanctum, quos elegit, assumptus est; 3 quibus et praebuit seipsum vivum post passionem suam in multis argumentis, per dies quadraginta apparens eis et loquens ea, quae sunt de regno Dei.
4 Et convescens praecepit eis ab Hierosolymis ne discederent, sed exspectarent promissionem Patris: " Quam audistis a me, 5 quia Ioannes quidem baptizavit aqua, vos autem baptizabimini in Spiritu Sancto non post multos hos dies ". 6 Igitur qui convenerant, interrogabant eum dicentes: " Domine, si in tempore hoc restitues regnum Israeli? ". 7 Dixit autem eis: " Non est vestrum nosse tempora vel momenta, quae Pater posuit in sua potestate, 8 sed accipietis virtutem, superveniente Sancto Spiritu in vos, et eritis mihi testes et in Ierusalem et in omni Iudaea et Samaria et usque ad ultimum terrae ".
9 Et cum haec dixisset, videntibus illis, elevatus est, et nubes suscepit eum ab oculis eorum. 10 Cumque intuerentur in caelum, eunte illo, ecce duo viri astiterunt iuxta illos in vestibus albis, 11 qui et dixerunt: " Viri Galilaei, quid statis aspicientes in caelum? Hic Iesus, qui assumptus est a vobis in caelum, sic veniet quemadmodum vidistis eum euntem in caelum ".
12 Tunc reversi sunt in Ierusalem a monte, qui vocatur Oliveti, qui est iuxta Ierusalem sabbati habens iter. 13 Et cum introissent, in cenaculum ascenderunt, ubi manebant et Petrus et Ioannes et Iacobus et Andreas, Philippus et Thomas, Bartholomaeus et Matthaeus, Iacobus Alphaei et Simon Zelotes et Iudas Iacobi. 14 Hi omnes erant perseverantes unanimiter in oratione cum mulieribus et Maria matre Iesu et fratribus eius.
15 Et in diebus illis exsurgens Petrus in medio fratrum dixit - erat autem turba hominum simul fere centum viginti C: 16 " Viri fratres, oportebat impleri Scripturam, quam praedixit Spiritus Sanctus per os David de Iuda, qui fuit dux eorum, qui comprehenderunt Iesum, 17 quia connumeratus erat in nobis et sortitus est sortem ministerii huius. 18 Hic quidem possedit agrum de mercede iniquitatis; et pronus factus crepuit medius, et diffusa sunt omnia viscera eius. 19 Et notum factum est omnibus habitantibus Ierusalem, ita ut appellaretur ager ille lingua eorum Aceldamach, hoc est ager Sanguinis. 20 Scriptum est enim in libro Psalmorum: "Fiat commoratío eius deserta, et non sit qui inhabitet in ea" et: "Episcopatum eius accipiat alius". 21 Oportet ergo ex his viris, qui nobiscum congregati erant in omni tempore, quo intravit et exivit inter nos Dominus Iesus, 22 incipiens a baptismate Ioannis usque in diem, qua assumptus est a nobis, testem resurrectionis eius nobiscum fieri unum ex istis ". 23 Et statuerunt duos, Ioseph, qui vocabatur Barsabbas, qui cognominatus est Iustus, et Matthiam. 24 Et orantes dixerunt: " Tu, Domine, qui corda nosti omnium, ostende quem elegeris ex his duobus unum 25 accipere locum ministerii huius et apostolatus, de quo praevaricatus est Iudas, ut abiret in locum suum ". 26 Et dederunt sortes eis, et cecidit sors super Matthiam, et annumeratus est cum undecim apostolis.
2 1 Et cum compleretur dies Pentecostes, erant omnes pariter in eodem loco. 2 Et factus est repente de caelo sonus tamquam advenientis spiritus vehementis et replevit totam domum, ubi erant sedentes. 3 Et apparuerunt illis dispertitae linguae tamquam ignis, seditque supra singulos eorum; 4 et repleti sunt omnes Spiritu Sancto et coeperunt loqui aliis linguis, prout Spiritus dabat eloqui illis.
5 Erant autem in Ierusalem habitantes Iudaei, viri religiosi ex omni natione, quae sub caelo est; 6 facta autem hac voce, convenit multitudo et confusa est, quoniam audiebat unusquisque lingua sua illos loquentes. 7 Stupebant autem et mirabantur dicentes: " Nonne ecce omnes isti, qui loquuntur, Galilaei sunt? 8 Et quomodo nos audimus unusquisque propria lingua nostra, in qua nati sumus? 9 Parthi et Medi et Elamitae et qui habitant Mesopotamiam, Iudaeam quoque et Cappadociam, Pontum et Asiam, 10 Phrygiam quoque et Pamphyliam, Aegyptum et partes Libyae, quae est circa Cyrenem, et advenae Romani, 11 Iudaei quoque et proselyti, Cretes et Arabes, audimus loquentes eos nostris linguis magnalia Dei ". 12 Stupebant autem omnes et haesitabant ad invicem dicentes: " Quidnam hoc vult esse? "; 13 alii autem irridentes dicebant: " Musto pleni sunt isti ".
14 Stans autem Petrus cum Undecim levavit vocem suam et locutus est eis: " Viri Iudaei et qui habitatis Ierusalem universi, hoc vobis notum sit, et auribus percipite verba mea. 15 Non enim, sicut vos aestimatis, hi ebrii sunt, est enim hora diei tertia; 16 sed hoc est, quod dictum est per prophetam Ioel: 17 "Et erit: in novissimis diebus, dicit Deus, effundam de Spiritu meo super omnem carnem, et prophetabunt filii vestri et filiae vestrae, et iuvenes vestri visiones videbunt, et seniores vestri somnia somniabunt; 18 et quidem super servos meos et super ancillas meas in diebus illis effundam de Spiritu meo, et prophetabunt. 19 Et dabo prodigia in caelo sursum et signa in terra deorsum, sanguinem et ignem et vaporem fumi; 20 sol convertetur in tenebras, et luna in sanguinem, antequam veniat dies Domini magnus et manifestus. 21 Et erit: omnis quicumque invocaverit nomen Domini, salvus erit". 22 Viri Israelitae, audite verba haec: Iesum Nazarenum, virum approbatum a Deo apud vos virtutibus et prodigiis et signis, quae fecit per illum Deus in medio vestri, sicut ipsi scitis, 23 hunc definito consilio et praescientia Dei traditum per manum iniquorum affigentes interemistis, 24 quem Deus suscitavit, solutis doloribus mortis, iuxta quod impossibile erat teneri illum ab ea. 25 David enim dicit circa eum: "Providebam Dominum coram me semper, quoniam a dextris meis est, ne commovear. 26 Propter hoc laetatum est cor meum, et exsultavit lingua mea; insuper et caro mea requiescet in spe. 27 Quoniam non derelinques animam meam in inferno neque dabis Sanctum tuum videre corruptionem. 28 Notas fecisti mihi vias vitae, replebis me iucunditate cum facie tua". 29 Viri fratres, liceat audenter dicere ad vos de patriarcha David, quoniam et defunctus est et sepultus est, et sepulcrum eius est apud nos usque in hodiernum diem; 30 propheta igitur cum esset et sciret quia iure iurando iurasset illi Deus de fructu lumbi eius sedere super sedem eius, 31 providens locutus est de resurrectione Christi, quia neque derelictus est in inferno, neque caro eius vidit corruptionem. 32 Hunc Iesum resuscitavit Deus, cuius omnes nos testes sumus. 33 Dextera igitur Dei exaltatus, et promissione Spiritus Sancti accepta a Patre, effudit hunc, quem vos videtis et auditis. 34 Non enim David ascendit in caelos; dicit autem ipse: "Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis, 35 donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum". 36 Certissime ergo sciat omnis domus Israel quia et Dominum eum et Christum Deus fecit, hunc Iesum, quem vos crucifixistis ".
37 His auditis, compuncti sunt corde et dixerunt ad Petrum et reliquos apostolos: " Quid faciemus, viri fratres? ". 38 Petrus vero ad illos: " Paenitentiam, inquit, agite, et baptizetur unusquisque vestrum in nomine Iesu Christi in remissionem peccatorum vestrorum, et accipietis donum Sancti Spiritus; 39 vobis enim est repromissio et filiis vestris et omnibus, qui longe sunt, quoscumque advocaverit Dominus Deus noster ". 40 Aliis etiam verbis pluribus testificatus est et exhortabatur eos dicens: " Salvamini a generatione ista prava ". 41 Qui ergo, recepto sermone eius, baptizati sunt; et appositae sunt in il la die animae circiter tria milia.
42 Erant autem perseverantes in doctrina apostolorum et communicatione, in fractione panis et orationibus. 43 Fiebat autem omni animae timor; multa quoque prodigia et signa per apostolos fiebant. 44 Omnes autem, qui crediderant, erant pariter et habebant omnia communia; 45 et possessiones et substantias vendebant et dividebant illas omnibus, prout cuique opus erat; 46 cotidie quoque perdurantes unanimiter in templo et frangentes circa domos panem, sumebant cibum cum exsultatione et simplicitate cordis, 47 collaudantes Deum et habentes gratiam ad omnem plebem. Dominus autem augebat, qui salvi fierent cotidie in idipsum.
3 1 Petrus autem et Ioannes ascendebant in templum ad horam orationis nonam. 2 Et quidam vir, qui erat claudus ex utero matris suae, baiulabatur; quem ponebant cotidie ad portam templi, quae dicitur Speciosa, ut peteret eleemosynam ab introeuntibus in templum; 3 is cum vidisset Petrum et Ioannem incipientes introire in templum, rogabat, ut eleemosynam acciperet. 4 Intuens autem in eum Petrus cum Ioanne dixit: " Respice in nos ". 5 At ille intendebat in eos, sperans se aliquid accepturum ab eis. 6 Petrus autem dixit: " Argentum et aurum non est mihi; quod autem habeo, hoc tibi do: In nomine Iesu Christi Nazareni surge et ambula! ". 7 Et apprehensa ei manu dextera, allevavit eum; et protinus consolidatae sunt bases eius et tali, 8 et exsiliens stetit et ambulabat; et intravit cum illis in templum, ambulans et exsiliens et laudans Deum. 9 Et vidit omnis populus eum ambulantem et laudantem Deum; 10 cognoscebant autem illum quoniam ipse erat, qui ad eleemosynam sedebat ad Speciosam portam templi, et impleti sunt stupore et exstasi in eo, quod contigerat illi. 11 Cum teneret autem Petrum et Ioannem, concurrit omnis populus ad eos ad porticum, qui appellatur Salomonis, stupentes.
12 Videns autem Petrus respondit ad populum: " Viri Israelitae, quid miramini in hoc aut nos quid intuemini, quasi nostra virtute aut pietate fecerimus hunc ambulare? 13 Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Iacob, Deus patrum nostrorum, glorificavit puerum suum Iesum, quem vos quidem tradidistis et negastis ante faciem Pilati, iudicante illo dimitti; 14 vos autem Sanctum et Iustum negastis et petistis virum homicidam donari vobis, 15 ducem vero vitae interfecistis, quem Deus suscitavit a mortuis, cuius nos testes sumus. 16 Et in fide nominis eius hunc, quem videtis et nostis, confirmavit nomen eius; et fides, quae per eum est, dedit huic integritatem istam in conspectu omnium vestrum. 17 Et nunc, fratres, scio quia per ignorantiam fecistis, sicut et principes vestri; 18 Deus autem, quae praenuntiavit per os omnium Prophetarum pati Christum suum, implevit sic. 19 Paenitemini igitur et convertimini, ut deleantur vestra peccata, 20 ut veniant tempora refrigerii a conspectu Domini, et mittat eum, qui praedestinatus est vobis Christus, Iesum, 21 quem oportet caelum quidem suscipere usque in tempora restitutionis omnium, quae locutus est Deus per os sanctorum a saeculo suorum prophetarum. 22 Moyses quidem dixit: "Prophetam vobis suscitabit Dominus Deus vester de fratribus vestris tamquam me; ipsum audietis iuxta omnia, quaecumque locutus fuerit vobis. 23 Erit autem: omnis anima, quae non audierit prophetam illum, exterminabitur de plebe". 24 Et omnes prophetae a Samuel et deinceps quotquot locuti sunt, etiam annuntiaverunt dies istos. 25 Vos estis filii prophetarum et testamenti, quod disposuit Deus ad patres vestros dicens ad Abraham: "Et in semine tuo benedicentur omnes familiae terrae". 26 Vobis primum Deus suscitans Puerum suum, misit eum benedicentem vobis in avertendo unumquemque a nequitiis vestris ".
4 1 Loquentibus autem illis ad populum, supervenerunt eis sacerdotes et magistratus templi et sadducaei, 2 dolentes quod docerent populum et annuntiarent in Iesu resurrectionem ex mortuis; 3 et iniecerunt in eos manus et posuerunt in custodiam in crastinum; erat enim iam vespera. 4 Multi autem eorum, qui audierant verbum, crediderunt; et factus est numerus virorum quinque milia.
5 Factum est autem in crastinum, ut congregarentur principes eorum et seniores et scribae in Ierusalem, 6 et Annas princeps sacerdotum et Caiphas et Ioannes et Alexander et quotquot erant de genere sacerdotali, 7 et statuentes eos in medio interrogabant: " In qua virtute aut in quo nomine fecistis hoc vos? ". 8 Tunc Petrus repletus Spiritu Sancto dixit ad eos: " Principes populi et seniores, 9 si nos hodie diiudicamur in benefacto hominis infirmi, in quo iste salvus factus est, 10 notum sit omnibus vobis et omni plebi Israel quia in nomine Iesu Christi Nazareni, quem vos crucifixistis, quem Deus suscitavit a mortuis, in hoc iste astat coram vobis sanus. 11 Hic est lapis, qui reprobatus est a vobis aedificatoribus, qui factus est in caput anguli. 12 Et non est in alio aliquo salus, nec enim nomen aliud est sub caelo datum in hominibus, in quo oportet nos salvos fieri ". 13 Videntes autem Petri fiduciam et Ioannis, et comperto quod homines essent sine litteris et idiotae, admirabantur et cognoscebant eos quoniam cum Iesu fuerant; 14 hominem quoque videntes stantem cum eis, qui curatus fuerat, nihil poterant contradicere.
15 Iubentes autem eos foras extra concilium secedere, conferebant ad invicem 16 dicentes: " Quid faciemus hominibus istis? Quoniam quidem notum signum factum est per eos omnibus habitantibus in Ierusalem manifestum, et non possumus negare; 17 sed ne amplius divulgetur in populum, comminemur eis, ne ultra loquantur in nomine hoc ulli hominum ". 18 Et vocantes eos denuntiaverunt, ne omnino loquerentur neque docerent in nomine Iesu. 19 Petrus vero et Ioannes respondentes dixerunt ad eos: " Si iustum est in conspectu Dei vos potius audire quam Deum, iudicate; 20 non enim possumus nos, quae vidimus et audivimus, non loqui ". 21 At illi ultra comminantes dimiserunt eos, nequaquam invenientes, quomodo punirent eos, propter populum, quia omnes glorificabant Deum in eo, quod acciderat; 22 annorum enim erat amplius quadraginta homo, in quo factum erat signum istud sanitatis.
23 Dimissi autem venerunt ad suos et annuntiaverunt quanta ad eos principes sacerdotum et seniores dixissent. 24 Qui cum audissent, unanimiter levaverunt vocem ad Deum et dixerunt: " Domine, tu, qui fecisti caelum et terram et mare et omnia, quae in eis sunt, 25 qui Spiritu Sancto per os patris nostri David pueri tui dixisti: "Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt inania? 26 Astiterunt reges terrae, et principes convenerunt in unum adversus Dominum et adversus Christum eius". 27 Convenerunt enim vere in civitate ista adversus sanctum puerum tuum Iesum, quem unxisti, Herodes et Pontius Pilatus cum gentibus et populis Israel 28 facere, quaecumque manus tua et consilium praedestinavit fieri. 29 Et nunc, Domine, respice in minas eorum et da servis tuis cum omni fiducia loqui verbum tuum, 30 in eo quod manum tuam extendas ad sanitatem et signa et prodigia facienda per nomen sancti pueri tui Iesu ". 31 Et cum orassent, motus est locus, in quo erant congregati, et repleti sunt omnes Sancto Spiritu et loquebantur verbum Dei cum fiducia.
32 Multitudinis autem credentium erat cor et anima una, nec quisquam eorum, quae possidebant, aliquid suum esse dicebat, sed erant illis omnia communia. 33 Et virtute magna reddebant apostoli testimonium resurrectionis Domini Iesu, et gratia magna erat super omnibus illis. 34 Neque enim quisquam egens erat inter illos; quotquot enim possessores agrorum aut domorum erant, vendentes afferebant pretia eorum, quae vendebant, 35 et ponebant ante pedes apostolorum; dividebatur autem singulis, prout cuique opus erat. 36 Ioseph autem, qui cognominatus est Barnabas ab apostolis - quod est interpretatum filius Consolationis - Levites, Cyprius genere, 37 cum haberet agrum, vendidit et attulit pecuniam et posuit ante pedes apostolorum.
5 1 Vir autem quidam nomine Ananias cum Sapphira uxore sua vendidit agrum 2 et subtraxit de pretio, conscia quoque uxore, et afferens partem quandam ad pedes apostolorum posuit. 3 Dixit autem Petrus: " Anania, cur implevit Satanas cor tuum mentiri te Spiritui Sancto et subtrahere de pretio agri? 4 Nonne manens tibi manebat et venumdatum in tua erat potestate? Quare posuisti in corde tuo hanc rem? Non es mentitus hominibus sed Deo! ". 5 Audiens autem Ananias haec verba cecidit et exspiravit; et factus est timor magnus in omnes audientes. 6 Surgentes autem iuvenes involverunt eum et efferentes sepelierunt. 7 Factum est autem quasi horarum trium spatium, et uxor ipsius nesciens, quod factum fuerat, introivit. 8 Respondit autem ei Petrus: " Dic mihi, si tanti agrum vendidistis? ". At illa dixit: " Etiam, tanti ". 9 Petrus autem ad eam: " Quid est quod convenit vobis tentare Spiritum Domini? Ecce pedes eorum, qui sepelierunt virum tuum, ad ostium, et efferent te ". 10 Confestim cecidit ante pedes eius et exspiravit; intrantes autem iuvenes invenerunt illam mortuam et efferentes sepelierunt ad virum suum. 11 Et factus est timor magnus super universam ecclesiam et in omnes, qui audierunt haec.
12 Per manus autem apostolorum fiebant signa et prodigia multa in plebe; et erant unanimiter omnes in porticu Salomonis. 13 Ceterorum autem nemo audebat coniungere se illis, sed magnificabat eos populus; 14 magis autem addebantur credentes Domino multitudines virorum ac mulierum, 15 ita ut et in plateas efferrent infirmos et ponerent in lectulis et grabatis, ut, veniente Petro, saltem umbra illius obumbraret quemquam eorum. 16 Concurrebat autem et multitudo vicinarum civitatum Ierusalem, afferentes aegros et vexatos ab spiritibus immundis, qui curabantur omnes.
17 Exsurgens autem princeps sacerdotum et omnes, qui cum illo erant, quae est haeresis sadducaeorum, repleti sunt zelo 18 et iniecerunt manus in apostolos et posuerunt illos in custodia publica. 19 Angelus autem Domini per noctem aperuit ianuas carceris et educens eos dixit: 20 " Ite et stantes loquimini in templo plebi omnia verba vitae huius ". 21 Qui cum audissent, intraverunt diluculo in templum et docebant. Adveniens autem princeps sacerdotum et, qui cum eo erant, convocaverunt concilium et omnes seniores filiorum Israel et miserunt in carcerem, ut adducerentur illi. 22 Cum venissent autem ministri, non invenerunt illos in carcere; reversi autem nuntiaverunt 23 dicentes: " Carcerem invenimus clausum cum omni diligentia et custodes stantes ad ianuas; aperientes autem intus neminem invenimus! ". 24 Ut audierunt autem hos sermones, magistratus templi et principes sacerdotum ambigebant de illis quidnam fieret illud. 25 Adveniens autem quidam nuntiavit eis: " Ecce viri, quos posuistis in carcere, sunt in templo stantes et docentes populum ".
26 Tunc abiens magistratus cum ministris adducebat illos, non per vim; timebant enim populum, ne lapidarentur. 27 Et cum adduxissent illos, statuerunt in concilio. Et interrogavit eos princeps sacerdotum 28 dicens: " Nonne praecipiendo praecepimus vobis, ne doceretis in nomine isto? Et ecce replevistis Ierusalem doctrina vestra et vultis inducere super nos sanguinem hominis istius ". 29 Respondens autem Petrus et apostoli dixerunt: " Oboedire oportet Deo magis quam hominibus. 30 Deus patrum nostrorum suscitavit Iesum, quem vos interemistis suspendentes in ligno; 31 hunc Deus Ducem et Salvatorem exaltavit dextera sua ad dandam paenitentiam Israel et remissionem peccatorum. 32 Et nos sumus testes horum verborum, et Spiritus Sanctus, quem dedit Deus oboedientibus sibi ". 33 Haec cum audissent, dissecabantur et volebant interficere illos. 34 Surgens autem quidam in concilio pharisaeus nomine Gamaliel, legis doctor honorabilis universae plebi, iussit foras ad breve homines fieri 35 dixitque ad illos: " Viri Israelitae, attendite vobis super hominibus istis quid acturi sitis. 36 Ante hos enim dies exstitit Theudas dicens esse se aliquem, cui consensit virorum numerus circiter quadringentorum; qui occisus est, et omnes, quicumque credebant ei, dissipati sunt et redacti sunt ad nihilum. 37 Post hunc exstitit Iudas Galilaeus in diebus census et avertit populum post se; et ipse periit, et omnes, quotquot consentiebant ei, dispersi sunt. 38 Et nunc dico vobis: Discedite ab hominibus istis et sinite illos. Quoniam si est ex hominibus consilium hoc aut opus hoc, dissolvetur; 39 si vero ex Deo est, non poteritis dissolvere eos, ne forte et adversus Deum pugnantes inveniamini! ". Consenserunt autem illi 40 et convocantes apostolos, caesis denuntiaverunt, ne loquerentur in nomine Iesu, et dimiserunt eos. 41 Et illi quidem ibant gaudentes a conspectu concilii, quoniam digni habiti sunt pro nomine contumeliam pati; 42 et omni die in templo et circa domos non cessabant docentes et evangelizantes Christum, Iesum.
6 1 In diebus autem illis, crescente numero discipulorum, factus est murmur Graecorum adversus Hebraeos, eo quod neglegerentur in ministerio cotidiano viduae eorum. 2 Convocantes autem Duodecim multitudinem discipulorum, dixerunt: " Non est aequum nos derelinquentes verbum Dei ministrare mensis; 3 considerate vero, fratres, viros ex vobis boni testimonii septem plenos Spiritu et sapientia, quos constituemus super hoc opus; 4 nos vero orationi et ministerio verbi instantes erimus ". 5 Et placuit sermo coram omni multitudine; et elegerunt Stephanum, virum plenum fide et Spiritu Sancto, et Philippum et Prochorum et Nicanorem et Timonem et Parmenam et Nicolaum proselytum Antiochenum, 6 quos statuerunt ante conspectum apostolorum, et orantes imposuerunt eis manus. 7 Et verbum Dei crescebat, et multiplicabatur numerus discipulorum in Ierusalem valde; multa etiam turba sacerdotum oboediebat fidei.
8 Stephanus autem plenus gratia et virtute faciebat prodigia et signa magna in populo. 9 Surrexerunt autem quidam de synagoga, quae appellatur Libertinorum et Cyrenensium et Alexandrinorum et eorum, qui erant a Cilicia et Asia, disputantes cum Stephano; 10 et non poterant resistere sapientiae et Spiritui, quo loquebatur. 11 Tunc submiserunt viros, qui dicerent: " Audivimus eum dicentem verba blasphema in Moysen et Deum "; 12 et commoverunt plebem et seniores et scribas, et concurrentes rapuerunt eum et adduxerunt in concilium 13 et statuerunt testes falsos dicentes: " Homo iste non cessat loqui verba adversus locum sanctum et Legem; 14 audivimus enim eum dicentem quoniam Iesus Nazarenus hic destruet locum istum et mutabit consuetudines, quas tradidit nobis Moyses ". 15 Et intuentes eum omnes, qui sedebant in concilio, viderunt faciem eius tamquam faciem angeli.
7 1 Dixit autem princeps sacerdo tum: " Si haec ita se habent? ".
2 Qui ait: " Viri fratres et patres, audite. Deus gloriae apparuit patri nostro Abraham, cum esset in Mesopotamia, priusquam moraretur in Charran, 3 et dixit ad illum: "Exi de terra tua et de cognatione tua et veni in terram, quam tibi monstravero". 4 Tunc egressus de terra Chaldaeorum habitavit in Charran. Et inde, postquam mortuus est pater eius, transtulit illum in terram istam, in qua nunc vos habitatis; 5 et non dedit illi hereditatem in ea nec passum pedis et repromisit dare illi eam in possessionem et semini eius post ipsum, cum non haberet filium. 6 Locutus est autem sic Deus: "Erit semen eius accola in terra aliena, et servituti eos subicient et male tractabunt annis quadringentis; 7 et gentem, cui servierint, iudicabo ego, dixit Deus; et post haec exibunt et deservient mihi in loco isto". 8 Et dedit illi testamentum circumcisionis; et sic genuit Isaac et circumcidit eum die octava, et Isaac Iacob, et Iacob duodecim patriarchas. 9 Et patriarchae aemulantes Ioseph vendiderunt in Aegyptum; et erat Deus cum eo 10 et eripuit eum ex omnibus tribulationibus eius et dedit ei gratiam et sapientiam in conspectu pharaonis regis Aegypti; et constituit eum praepositum super Aegyptum et super omnem domum suam. 11 Venit autem fames in universam Aegyptum et Chanaan et tribulatio magna, et non inveniebant cibos patres nostri. 12 Cum audisset autem Iacob esse frumentum in Aegypto, misit patres nostros primum; 13 et in secundo cognitus est Ioseph a fratribus suis, et manifestatum est pharaoni genus Ioseph. 14 Mittens autem Ioseph accersivit Iacob patrem suum et omnem cognationem in animabus septuaginta quinque; 15 et descendit Iacob in Aegyptum. Et defunctus est ipse et patres nostri; 16 et translati sunt in Sichem et positi sunt in sepulcro, quod emit Abraham pretio argenti a filiis Hemmor in Sichem.
17 Cum appropinquaret autem tempus repromissionis, quam confessus erat Deus Abrahae, crevit populus et multiplicatus est in Aegypto, 18 quoadusque surrexit rex alius super Aegypto, qui non sciebat Ioseph. 19 Hic circumveniens genus nostrum, afflixit patres, ut exponerent infantes suos, ne vivi servarentur. 20 Eodem tempore natus est Moyses et erat formosus coram Deo; qui nutritus est tribus mensibus in domo patris. 21 Exposito autem illo, sustulit eum filia pharaonis et enutrivit eum sibi in filium; 22 et eruditus est Moyses in omni sapientia Aegyptiorum; et erat potens in verbis et in operibus suis. 23 Cum autem impleretur ei quadraginta annorum tempus, ascendit in cor eius, ut visitaret fratres suos filios Israel. 24 Et cum vidisset quendam iniuriam patientem, vindicavit et fecit ultionem ei, qui opprimebatur, percusso Aegyptio. 25 Existimabat autem intellegere fratres, quoniam Deus per manum ipsius daret salutem illis; at illi non intellexerunt. 26 Atque sequenti die apparuit illis litigantibus et reconciliabat eos in pacem dicens: "Viri, fratres estis; ut quid nocetis alterutrum?". 27 Qui autem iniuriam faciebat proximo, reppulit eum dicens: "Quis te constituit principem et iudicem super nos? 28 Numquid interficere me tu vis, quemadmodum interfecisti heri Aegyptium?". 29 Fugit autem Moyses propter verbum istud; et factus est advena in terra Madian, ubi generavit filios duos.
30 Et expletis annis quadraginta, apparuit illi in deserto montis Sinai angelus in ignis flamma rubi. 31 Moyses autem videns admirabatur visum; accedente autem illo, ut consideraret, facta est vox Domini: 32 "Ego Deus patrum tuorum, Deus Abraham et Isaac et Iacob". Tremefactus autem Moyses non audebat considerare. 33 Dixit autem illi Dominus: "Solve calceamentum pedum tuorum; locus enim, in quo stas, terra sancta est. 34 Videns vidi afflictionem populi mei, qui est in Aegypto, et gemitum eorum audivi et descendi liberare eos; et nunc veni, mittam te in Aegyptum". 35 Hunc Moysen, quem negaverunt dicentes: "Quis te constituit principem et iudicem?", hunc Deus et principem et redemptorem misit cum manu angeli, qui apparuit illi in rubo. 36 Hic eduxit illos faciens prodigia et signa in terra Aegypti et in Rubro mari et in deserto annis quadraginta. 37 Hic est Moyses, qui dixit filiis Israel: "Prophetam vobis suscitabit Deus de fratribus vestris tamquam me". 38 Hic est qui fuit in ecclesia in solitudine cum angelo, qui loquebatur ei in monte Sinai, et cum patribus nostris; qui accepit verba viva dare nobis; 39 cui noluerunt oboedire patres nostri, sed reppulerunt et aversi sunt in cordibus suis in Aegyptum 40 dicentes ad Aaron: "Fac nobis deos, qui praecedant nos; Moyses enim hic, qui eduxit nos de terra Aegypti, nescimus quid factum sit ei". 41 Et vitulum fecerunt in illis diebus et obtulerunt hostiam simulacro et laetabantur in operibus manuum suarum.
42 Convertit autem Deus et tradidit eos servire militiae caeli, sicut scriptum est in libro Prophetarum: "Numquid victimas et hostias obtulistis mihi annis quadraginta in deserto, domus Israel? 43 Et suscepistis tabernaculum Moloch et sidus dei vestri Rhaephan, figuras, quas fecistis ad adorandum eas. Et transferam vos trans Babylonem". 44 Tabernaculum testimonii erat patribus nostris in deserto, sicut disposuit, qui loquebatur ad Moysen, ut faceret illud secundum formam, quam viderat; 45 quod et induxerunt suscipientes patres nostri cum Iesu in possessionem gentium, quas expulit Deus a facie patrum nostrorum, usque in diebus David, 46 qui invenit gratiam ante Deum et petiit, ut inveniret tabernaculum domui Iacob. 47 Salomon autem aedificavit illi domum. 48 Sed non Altissimus in manufactis habitat, sicut propheta dicit:
49 "Caelum mihi thronus est, terra autem scabellum pedum meorum. Quam domum aedificabitis mihi, dicit Dominus, aut quis locus requietionis meae?
50 Nonne manus mea fecit haec omnia?".
51 Duri cervice et incircumcisi cordibus et auribus, vos semper Spiritui Sancto resistitis; sicut patres vestri, et vos. 52 Quem prophetarum non sunt persecuti patres vestri? Et occiderunt eos, qui praenuntiabant de adventu Iusti, cuius vos nunc proditores et homicidae fuistis, 53 qui accepistis legem in dispositionibus angelorum et non custodistis ".
54 Audientes autem haec, dissecabantur cordibus suis et stridebant dentibus in eum. 55 Cum autem esset plenus Spiritu Sancto, intendens in caelum vidit gloriam Dei et Iesum stantem a dextris Dei 56 et ait: " Ecce video caelos apertos et Filium hominis a dextris stantem Dei ". 57 Exclamantes autem voce magna continuerunt aures suas et impetum fecerunt unanimiter in eum 58 et eicientes extra civitatem lapidabant. Et testes deposuerunt vestimenta sua secus pedes adulescentis, qui vocabatur Saulus. 59 Et lapidabant Stephanum invocantem et dicentem: " Domine Iesu, suscipe spiritum meum ". 60 Positis autem genibus clamavit voce magna: " Domine, ne statuas illis hoc peccatum "; et cum hoc dixisset, obdormivit.
8 1 Saulus autem erat consentiens neci eius. Facta est autem in illa die persecutio magna in ecclesiam, quae erat Hierosolymis; et omnes dispersi sunt per regiones Iudaeae et Samariae praeter apostolos. 2 Sepelierunt autem Stephanum viri timorati et fecerunt planctum magnum super illum. 3 Saulus vero devastabat ecclesiam, per domos intrans et trahens viros ac mulieres tradebat in custodiam.
4 Igitur qui dispersi erant, pertransierunt evangelizantes verbum. 5 Philippus autem descendens in civitatem Samariae praedicabat illis Christum. 6 Intendebant autem turbae his, quae a Philippo dicebantur, unanimiter, audientes et videntes signa, quae faciebat: 7 ex multis enim eorum, qui habebant spiritus immundos, clamantes voce magna exibant; multi autem paralytici et claudi curati sunt. 8 Factum est autem magnum gaudium in illa civitate. 9 Vir autem quidam nomine Simon iampridem erat in civitate magias faciens et dementans gentem Samariae, dicens esse se aliquem magnum; 10 cui attendebant omnes a minimo usque ad maximum dicentes: " Hic est virtus Dei, quae vocatur Magna ". 11 Attendebant autem eum, propter quod multo tempore magiis dementasset eos. 12 Cum vero credidissent Philippo evangelizanti de regno Dei et nomine Iesu Christi, baptizabantur viri ac mulieres. 13 Tunc Simon et ipse credidit et, cum baptizatus esset, adhaerebat Philippo; videns etiam signa et virtutes magnas fieri stupens admirabatur.
14 Cum autem audissent apostoli, qui erant Hierosolymis, quia recepit Samaria verbum Dei, miserunt ad illos Petrum et Ioannem; 15 qui cum descendissent, oraverunt pro ipsis, ut acciperent Spiritum Sanctum: 16 nondum enim super quemquam illorum venerat, sed baptizati tantum erant in nomine Domini Iesu. 17 Tunc imposuerunt manus super illos, et accipiebant Spiritum Sanctum. 18 Cum vidisset autem Simon quia per impositionem manuum apostolorum daretur Spiritus, obtulit eis pecuniam 19 dicens: " Date et mihi hanc potestatem, ut cuicumque imposuero manus, accipiat Spiritum Sanctum ". 20 Petrus autem dixit ad eum: " Argentum tuum tecum sit in perditionem, quoniam donum Dei existimasti pecunia possideri! 21 Non est tibi pars neque sors in verbo isto; cor enim tuum non est rectum coram Deo. 22 Paenitentiam itaque age ab hac nequitia tua et roga Dominum, si forte remittatur tibi haec cogitatio cordis tui; 23 in felle enim amaritudinis et obligatione iniquitatis video te esse ". 24 Respondens autem Simon dixit: " Precamini vos pro me ad Dominum, ut nihil veniat super me horum, quae dixistis ". 25 Et illi quidem testificati et locuti verbum Domini, redibant Hierosolymam et multis vicis Samaritanorum evangelizabant.
26 Angelus autem Domini locutus est ad Philippum dicens: " Surge et vade contra meridianum ad viam, quae descendit ab Ierusalem in Gazam; haec est deserta ". 27 Et surgens abiit; et ecce vir Aethiops eunuchus potens Candacis reginae Aethiopum, qui erat super omnem gazam eius, qui venerat adorare in Ierusalem 28 et revertebatur sedens super currum suum et legebat prophetam Isaiam. 29 Dixit autem Spiritus Philippo: " Accede et adiunge te ad currum istum ". 30 Accurrens autem Philippus audivit illum legentem Isaiam prophetam et dixit: " Putasne intellegis, quae legis? ". 31 Qui ait: " Et quomodo possum, si non aliquis ostenderit mihi? ". Rogavitque Philippum, ut ascenderet et sederet secum. 32 Locus autem Scripturae, quem legebat, erat hic: " Tamquam ovis ad occisionem ductus est et sicut agnus coram tondente se sine voce, sic non aperit os suum. 33 In humilitate eius iudicium eius sublatum est. Generationem illius quis enarrabit? Quoniam tollitur de terra vita eius ". 34 Respondens autem eunuchus Philippo dixit: " Obsecro te, de quo propheta dicit hoc? De se an de alio aliquo? ". 35 Aperiens autem Philippus os suum et incipiens a Scriptura ista, evangelizavit illi Iesum. 36 Et dum irent per viam, venerunt ad quandam aquam; et ait eunuchus: " Ecce aqua; quid prohibet me baptizari? ". 37 38 Et iussit stare currum; et descenderunt uterque in aquam Philippus et eunuchus, et baptizavit eum. 39 Cum autem ascendissent de aqua, Spiritus Domini rapuit Philippum, et amplius non vidit eum eunuchus; ibat autem per viam suam gaudens. 40 Philippus autem inventus est in Azoto et pertransiens evangelizabat civitatibus cunctis, donec veniret Caesaream.
Actes (NV) 1